Listy do m. Anieli (11)

Listy do Matki Róży Anieli Godeckiej1


L i s t  401

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/801
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/801
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 801

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Mszę św. za Honoratę2 odprawię, ale gregoriańskich nie mogę bez ojca gwardiana3 przyjmować, trzeba się z nim rozmówić.
Ja się dziwię twardości serca Waszego, że takie dusze, które tak kochają Zgromadzenie, jak ta Józefa4 wyrzucacie, a inne słabsze za­trzymujecie.
Boże błogosław



1 Aniela Justyna Godecka urodziła się 13 września 1861 r. w Korczewie. Pochodziła z rodziny szlacheckiej. Jej ojcem był Jan Antoni Kostka-Godecki (13.06.1829-7.09.1883 r.) pochodzący ze staropolskiej rodziny, matką – Natalia Kunegunda Bachtysto (1837-15.01.1867 r.), córka unity generała Mikołaja Bachtysto. Po ukończeniu 13 roku życia Aniela wyjechała do Moskwy, by podjąć naukę w Instytucie Mikołajewskim, który ukończyła w 1882 r. z wyróżnieniem. Pomimo wielu korzystnych propozycji pracy na terenie Rosji, Aniela Godecka powróciła w ojczyste strony, by swoimi zdolnościami i pracą służyć Polsce. Na początku 1883 r. podjęła pracę nauczycielki w majątku Łowiszcze, u swoich krewnych. Następnie w 1885 r., już po śmierci ojca (7 września 1883 r.) wyjechała do Wilna, gdzie udzielała lekcji w domach prywatnych. W Wilnie też zetknęła się z Józefem Piłsudskim, wrogo wtedy nastawionym do religii i Kościoła. Słuchając jego prelekcji zapragnęła samo­dzielnie pogłębić swoją wiarę wyniesioną z domu rodzinnego, o co dotychczas troszczył się jej ojciec, zwłaszcza w okresie studiów w Moskwie. Pomoc w tym względzie otrzymała od profesora seminarium wileńskiego, ks. Jana Łaboka, którego wybrała na spowiednika. Nie zrażając się jego surowymi wymaganiami w życiu duchowym, stopniowo dorastała do podjęcia decyzji wstąpienia do zakonu. Za pośrednictwem spowiednika zapoznała się z jednym ze zgromadzeń bezhabitowych powołanym do istnienia przez o. Honorata Koźmińskiego, a mianowicie z działającym już wówczas na terenie Wilna Zgromadzeniem Córek Najczystszego Serca Najświętszej Maryi Panny (sercanek), założonym w 1885 roku. Z inspiracji o. Honorata opuściła siostry sercanki i stała się współzało­życielką Zgromadzenia Małych Sióstr Niepo­kalanego Serca Maryi (fabryczne, honoratki) powstałego 4 października 1888 r. w Warszawie. Siostry prowadziły wśród robotnic oraz ich rodzin działalność apostolską i dobroczynną. Po śmierci m. M. Elżbiety Anny Stummer (15 marca 1902 r.) m. Róża została sekretarką o. Honorata i łącznikiem między jego zgromadzeniami. Do jej obowiązków należało m.in. dopomagać siostrom innych zgromadzeń w nauce i formacji zakonnej. W latach 1888-1921, 1931-1937 spełniała funkcję przełożonej generalnej Zgromadzenia. Zmarła w opinii świętości 13 października 1937 r., przeżywszy 76 lat, z tego 50 w Zgromadzeniu. Jej pogrzeb odbył się 15 paź­dziernika 1937 r. w Częstochowie. Starosta częstochowski, Władysław Roz­marynowski, udekorował jej trumnę Złotym Krzyżem Zasługi, przyznanym przez prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego. Śmierć Założycielki Małych Sióstr zamknęła ważny etap rozwoju Zgromadzenia i jego wewnętrznej organizacji, a jednocześnie rozpoczęła nowy, samodzielny i bardziej ustabi­lizowany okres jego istnienia i działalności.
Dnia 19 września 1994 r. rozpoczęto proces beatyfikacyjny m. Róży Anieli Godeckiej, który zakończono 18 października 1997 r. na terenie Archidiecezji; 26 marca 1998 r. dokonano ekshumacji i kanonicznego rozpoznania złożonych na cmenatrzu św. Rocha w Częstochowie doczesnych jej szczątków i przenie­siono je do kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego. Dnia 31 marca 1998 r. otwarto proces beatyfikacyjny w Rzymie.
1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 6,5 x 10,5 cm.
2 Nie można ustalić, o kim mowa.
3 Tj.. o. Feliks Leopold Edward Sadowski.
4 Trudno ustalić, o kim mowa.





L i s t  402

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/802
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/802
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 802

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Ty się wstawiasz za Jolantą2 i innymi swoimi, a ja się wstawiam za tymi petersburskimi, które ciągle na końcu zapiesujesz, i dostać się nie mogą i za tą Martą3, która miała już zapłaconą furmankę mając dziś rano odjechać, a będąc na końcu zapisaną, nie dostała się, trzeba być względniejszą i sprawiedliwszą.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 7,1 x 11 cm.
2 Tj. Jolanta Bronisława Muśkiewicz.
3 Tzn. Marta Kazimiera Ludwika Bednarczyk (1842-1914), 7 września 1892 r. została przyjeta do Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. Dnia 4 grudnia 1893 r. złożyła pierwsze śluby, a 23 stycznia 1896 r. profesję wieczystą. Zmarła 24 kwietnia 1914 r. w Nowym Mieście n. Pilicą.








L i s t  403

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/803
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/803
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 803

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Że też nie mogę Cię uprosić, abyś chociaż z jednej strony pisała zawsze pilne osoby przyjezdne a tu mi zawsze napakujesz różnych bzików tutejszych, dopiero kiedy wychodzę z konfesjonału z pre­tensjami podchodzą do mnie, że po kilka dni czekają i dostać się nie mogą. Może tam wyszukasz dla Weroniki2 i Janki3 akt ofiarowania się i odbędziesz z nimi tę ceremonię z błogosławieństwem Bożym.




1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 6,6 x 10,2 cm.
2 Nie wiadomo o kim mowa.
3 Tzn. Janina Natalia Brejnakowska (1876-1943), 6 kwietnia 1894 r. została przyjęta do nowicjatu Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi i otrzymała imię Janina. Dnia 22 lipca 1896 r. złożyła pierwsze śluby, a 23 stycznia 1902 r. profesję wieczystą. Zmarła 31 grudnia 1943 r. w Nowym Mieście n. Pilicą.








L i s t  404

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/804
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/804
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 804

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Nie wiem, kto przyjął tę służącą, co się w kapelusz ubrała i udała szwaczkę. Pewno Ludwika2. Prześlij jej ten list Ratyńskiej3, aby wiedziała kogo ma i przynajmniej próbowała ją dobrze, bo czego się można spodziewać po takiej pysznej obłudnicy. Co to za Stanisława Kaszyńska4 z Białegostoku, czy to ta wdowa, która u Was była, a teraz stara się do Moriconi5.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 6,5 x 10,4 cm.
2 Tj. m. Ludwika Waleria Gąsiorowska, przełożona generalna Zgroma­dzenia Córek Maryi Niepokalanej.
3 Tzn. Koleta Kazimiera Ratyńska (1853-1939) jedna z pierwszych członkiń Zgromadzenia Sióstr Sług Jezusa. Do próby została przyjęta jako jedna z czterech, razem z Eleonorą Ludwiką Motylowską 8 grudnia 1884 r., w dniu, który jest uważany za początek Zgromadzenia. Dnia 27 marca 1885 r. rozpo­częła nowicjat, 2 kwietnia 1886 r. złożyła pierwsze śluby, a 21 lutego 1893 r. profesję wieczystą. Przez wiele lat była radną generalną. Często podróżowała w celach związanych z zakładaniem lub zwijaniem placówek Zgromadzenia. W 1894 r. była na pielgrzymce w Ziemi Świętej, a w 1904 r. w Rzymie. Była przełożoną zakładów w Warszawie; przez rok (1906-1907) także w Lublinie. Oddana służącym i siostrom zjednoczonym.
4 Tj. Sebastiana Stanisława Kaszyńska, członkini Zgromadzenia Sług Chorych. Bliższych danych brak.
5 Tzn. m. Małgorzata Ludwika Moriconi/Morikoni (1863-1933), po 1885 r. wstąpiła do Zgromadzenia Córek Najczystszego Serca Maryi (sercanek), następnie do Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi (siostry fabryczne). Tu odbyła postulat, po czym została wysłana przez o. Honorata na dwa miesiące (wrzesień – październik 1891 r.), do Zgromadzenia Sióstr św. Feliksa do Krakowa w celu odbycia nowicjatu oraz lepszego poznania życia zakonnego. Po powrocie do Zakroczymia w 1891 r. o. Honorat mianował ją przełożoną generalną powstającego Zgromadzenia Córek Maryi Niepokalanej, które poświęcało się pracy "nad uświęceniem mieszkańców miast i miasteczek oraz nawracaniem na dobrą drogę dziewcząt niemoralnych". W 1895 r. s. Małgorzata Ludwika za wiedzą i błogosławieństwem o. Honorata odłączyła się od Zgro­madzenia, którym kierowała, by utworzyć nową rodzinę zakonną: Zgromadzenie Pokutnic św. Małgorzaty z Kortony, dzisiejsze Zgromadzenie Służebnic Matki Dobrego Pasterza. Poza pracą wynikającą z celu Zgromadzenia, m. Małgorzata angażowała się w wiele dzieł charytatywno-opiekuńczych rozszerzając przez to swe apostolstwo poza ramy wspólnoty zakonnej. W 1908 r. opuściła Zgro­madzenie. Z czasem Ludwika Moriconi okazała skruchę wobec wszystkich sióstr za swój czyn. Zmarła 7 kwietnia 1933 r. poza Zgromadzeniem.



L i s t  405

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/805
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/805
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 805

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Przysłały przasnyskie2 rezolucję. Nie wiedzą biedaczki, że to jest sposób umycia rąk, kiedy się oddaje na drogę urzędową. Ale trzeba to dać Zdzitowieckiej3. Ona tam ma podobno wpływy.
Boże błogosław


Żadnej Klary nie widzę ani wczoraj, ani dziś zapisanej tylko z Piaseczna4. Zresztą ja nie pamiętam, co to za Klara.
Wysunęła5 mi się kartka z koperty i nie posłałem jej razem. Ojciec generał6 odpisał w kwestii Rytuału, a co do zgromadzeń, że choroba o. S.7 przeszkodziła, że teraz nie można było tego załatwić, ale że w swoim czasie i on, i kardynał o tym pomyślą.



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce liniowanej formatu: 6,7 x 10,5 cm.
2 Tzn. Mniszki Klaryski Kapucynki z Przasnysza.
3 Brak bliższych danych.
4 Chodzi o s. Klarę Jadwigę Śledziewską (1877-1969). W 1897 r. wstąpiła do Zgromadzenia Służebnic Matki Dobrego Pasterza w Białymstoku. Przed 1906 r. pracowała w szpitalu św. Łazarza w Warszawie. Około 1910 r. prowa­dziła pracownię krawiecką w Tarczynie; następnie przez 5 lat pracowała jako krawcowa w zakładzie wychowawczym dla dziewcząt w Piasecznie. Dnia 16 czerwca 1917 r. złożyła śluby wieczyste. Zmarła 8 grudnia 1969 r. w Piasecznie.
5 Tekst: "Wysunęła ... koperty" – napisany ołówkiem.
6 Tj. o. Bernard Edward Christen.
7 Może chodzić o o. Piusa à Langogne Sabadel (1850-1914), członek prowincji liońskiej kapucynów, konsultor Kongregacji Biskupów i Zakon­ników. Papież Pius X prekonizował go w 1911 r. na arcybiskupa tytularnego Koryntu.













L i s t  406

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/806
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/806
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 806

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Najchętniej zgadzam się na wszystko, co uważasz za pożyteczne dla sióstr od chorych2, i zawsze, jak nie odpowiem to znak, że się zgadzam i błogosławię. Ta Józefa3 jak nie chce być w Warszawie, i sama sobie wybrała służki, chociaż jej przedstawiłem więcej niepo­kalanki i bardzo mądrze zrobiła.
Jeszcze raz proszę, aby siostry zewsząd jakie są do spowiedzi, otoczyły konfesjonał może ojca gwardiana4, gdy ks. Matulewicz5 bę­dzie miał Mszę i aby nikogo nie puściły, tylko u niego się spowiadały. Idziego6 poproście, aby tam zaprowadził księdza. Może7 i z moich odejdą tutejsze niektóre, bo niepodobna abym wszystkie wysłuchał.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na podłużnej kartce liniowanej formatu: 12,7 x 8,6 cm.
2 Tzn. członkinie Zgromadzenia Sóstr Franciszkanek od Cierpiących.
3 Nie można ustalić, o kim mowa.
4 Tzn. o. Feliks Leopold Edward Sadowski.
5 Tj. ks. Jerzy Matulewicz.
6 Tzn. brat Idzi Andrzej Stępień (1870-1937). Najpierw wstąpił do Zgro­madzenia Braci Sług Maryi i obsługiwał o. Honorata do śmierci. Dnia 20 sierpnia 1921 r. przeszedł do kapucynów. Śluby proste złożył 21 sierpnia 1922 r. w Nowym Mieście n. Pilicą, a uroczyste 21 sierpnia 1925 r. w War­szawie. W klasztorze spełniał obowiązki kucharza.
7 Tekst: "Może ... wysłuchał" – napisany na lewym marginesie.



L i s t  407

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/807
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/807
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 807

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Bardzo proszę, aby Matka posłała dziś sióstr jak najwięcej do ks. Matulewicza2 z Kielc, profesora, który przyjechał na rekolekcje, ale uprosiłem go, aby dziś został do spowiedzi.
Bardzo świątobliwy uczony i przychylny, i pragnie poznać siostry, bo dotąd tylko Piękną3 zna.
Boże błogosław

Róży4



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany ołówkiem jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 7,6 x 10 cm..
2 Tj. ks. Jerzy Matulewicz.
3 Mowa o Zgromadzeniu Sióstr Posłanniczek Najświętszego Serca Jezusowego, które miało swój dom w Warszawie przy ul. Pięknej 24.
4 Adresatka napisana na odwrocie.

L i s t  408

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/808
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/808
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 808

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Ramel2 przysłała prośby swoich córek o śluby wieczyste. Nie wiem, czy to wypada pozwalać, one są tak daleko, tak mało się odno­szą, chyba się odwołać do spowiedników. Jeżeli uważasz, że tak ożna, to napisz do niej, że mogą to uczynić, jeżeli spowiednicy na to się zgadzają.
Co to za Teodozja ze Smoleńska3 przy dzieciach do kogo ona należy.
O tego ks. Gęstego4 trzeba by się słuek zapytać, one miały dom w winnicy.
Trzeba odróżnić na kartce te, które chcesz, aby się dostały, bo tutejsze zawsze czekać mogą, a przybywające odjeżdżają bez dostania się.
Arkusze załączone są dla Anny Gozimirskiej5.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce liniowanej formatu: 6,7 x 12,5 cm.
2 Tj. Bronisława Józefa Ramel od 3 lipca 1893 r. do 3 listopada 1894 r. była w Zgromadzeniu Sióstr Franciszkanek od Najświętszego Sakramenu w Kętach. Następnie zgrupowała wokół siebie osoby pragnące podjąć ukryte życie kontemplacyjne. Założyła Zgromadzenie Córek Jezusa Ukrzyżowanego. W 1900 r. siostry zamieszkały w Nowym Mieście n. Pilicą. Od około 1905 r., po opuszczeniu przez Ramelową Zgromadzenie zaczęło upadać, a w 1908 r. zostało włączone do Zgromadzenia Sióstr Pocieszycielek Serca Jezusowego.
3 Nie można ustalić, o kim mowa.
4 Tj. ks. Jan Gęsty (1846-1929), w 1871 r. został wyświęcony na kapłana w Płocku. Od 1906 r. był proboszczem w Pułtusku, a od 1914 r. prałatem i dziekanem.
5 Tzn. Anna Gozimirska.



L i s t  409

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/246
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/246
    mps AWP II A XIV cz. 2 nr 246

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Zapomniałem o tych plotkach na tę osobę2, ale to dość pomówić z nią kilka minut, żeby się przekonać o jej szlachetności, prawości, a nawet zaparciu i poświęceniu. Ale nie można stamtąd brać jej żadnym sposobem, bo bardzo wiele złego stąd by wypadło dla opinii Waszej. Niech tam rozpocznie nowicjat.
Boże błogosław
 
Ona ledwie przyszła. Chyba nie można ich puszczać nazad piechotą.



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce formatu: 9,8 x 9,8 cm.
2 Nie wiadomo, o kogo chodzi.
L i s t  410

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/812
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/812
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 812

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Łuczycka2 może zawiązać Kongregację w Sulejowie, ale kajetu nie można wydać, bo dużo jest błędów, chyba, że poprawiasz go. O książ­ki tercjarskie krakowskie zapytaj o. Antoniego3, bo ja nie mam. On sam coś napisał, co czynić wypada czy podobnie.
Boże błogosław



1 List napisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napsiany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 7,3 x 10,6 cm.
2 Tj. Stefania Teresa Łuczycka (1842-1913), działaczka tercjarska na te­renie Piotrkowa Trybunalskiego. Później przeniosła się do Nowego Miasta n. Pilicą i tam bardzo czynnie wspomagała zgromadzenia ukryte. Współpraco­wała z tercjarskim miesięcznikiem "Rodzina Seraficka" od początku jego ukazywania się (por. Franciszek [Stanisław Oktawian  Z a w r o c k i], Stefania Teresa Łuczycka (Wspomnienie pośmiertne), "Rodzina Seraficka", 4 (1913), nr 9, s. 399-405; nr 10, s. 448-456; nr 11, s. 503-511; 5 (1914), nr 1, s. 13-18; nr 2, s. 66-71, nr 3, s. 123-129; nr 5. s. 212-215; nr 6, s. 261-263.
3 Tzn. o. Antoni Izydor Kajetan Wysłouch.







L i s t  411

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/813
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/813
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 813

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Zeszyty te same. Można spróbować Helenę ze szpitalika2. Z Mar­celą3 dobrze zrobiłaś. Któż to ma wychowywać infirmerki dla Pop­ławskiej4.
Nie trzeba przepisywać teraz na czysto z księgi, tylko zakreślić, to co ma zostać, a potem razem przepisze się. Zdaje mi się, że u Was z tymi fabrycznymi, to wielka tyrania jest. Np. ta Sosnowska5, którą posyłałem do Ciebie jest bardzo osłabiona i nic dziwnego, jeżeli cały dzień bez posiłku zostaje przy robocie i potem pół godziny drogi ma wracać. I jej nie wolno ani odpocząć parę dni, ani zmienić zajęcia, ani posłać jej jedzenia, rada nie rada musi się rozchorować i umrzeć. Jedyna rada usunąć się, ze wspólnego życia aby mogła i odpoczywać i żeby jej mogli obiad do fabryki przynosić. Ale boi się towarzystwa męskiego w mieszkaniu i żeby jej od Zgromadzenia nie oddalono, które bardzo kocha. Czyby nie należało, aby dla takich było osobne mniejsze mieszkanie, gdzie by mogły mieć te potrzebne i niezbęd­ne wygody.
Boże błogosław

Jeśli łaska Twoja, to napisz do Moriconi6, że sługa Wasz przypo­mina się o tłumaczenie 4go tomu Rodrigueza7 i prosił, aby przypo­mnieć, że ona sama tłumaczyła już rozdział XI o modlitwie. A jakaś z jej córek przetłumaczyła nieźle cały dział II czyli 9 rozdział o Męce Pańskiej, i jedną stronę o czytaniu.
M. Elżbieta8 zaczęła tłumaczyć rozdział XII o modlitwie, który trzeba załączyć, bo może zechce go poprawić i dlatego go posyłam. Reszta kartek dla Jolanty9 w teczce.




1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na podłużnej kartce liniowanej formatu: 13,2 x 10,5 cm.
2 Nie wiadomo, o kim mowa.
3 Tj. Marcelina Feliksa Kłobska (1880-1962), 10 kwietnia 1898 r. wstąpiła do Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. Dnia 27 stycznia 1903 r. została przyjęta do nowicjatu i otrzymała imię Marcelina, 2 lutego 1903 r. złożyła pierwsze śluby, a 31 sierpnia 1910 profesję wieczystą. Zmarła 23 sierpnia 1962 r. w Nowym Mieście n. Pilicą.
4 Tzn. Pelagia z Jełowickich Popławska.
5 Tzn. Maria Sosnowska (ur. 3 sierpnia 1879 r.), 15 maja 1904 r. została przyjęta do nowicjatu Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalnego Serca Maryi i otrzymała imię Katarzyna, 10 grudnia 1907 r. złożyła pierwsze śluby, a 5 sierpnia 1913 r. profersję wieczystą. W 1927 r. wystąpiła.
6 Tj. m. Małgorzata Ludwika Moriconi (Morikoni).
7 Może chodzić o publikację: A.  R o d r i g u e z, Pratique de la perfection chrétienne, trad. de l`espagnol par M. R. Desmarais, t. 1-4, Poitiers 1865.
8 Tzn. m. M. Elżbieta Anna Stummer.
9 Tj. Jolanta Bronisława Muśkiewicz.











L i s t  412

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/815
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/815
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 815

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
 1. Sieradzkiemu2 można posłać klisze.
 2. Czyż to warto tyle zabiegów robić dla Popławskiej3, kiedy oni sobie wcale tego nie cenią a ksiądz4 jest przeciwny. I kto by tak chował dla innego zgromadzenia. Dać pokój temu.
 3. Wcale tak nie jest jak piszesz o swoich, po cóż posądzać kiedy ta Sosna5 rzeczywiście jest chora, i tylko dla odpoczynku pragnie zmienić zajęcie. Posyłać jej nie mogą, bo pół godziny drogi jest do jej fabryki. I to nie prawda, że u Was tak doświadczają.
 4. Weronikę6 za surowo osądziłaś.
 5. Babkę rozdaj siostrom.
 6. Czy wynalazłaś Rodrigueza7 francuskiego dla Moriconi8?
 7. Jakąż ja Ci mam dawać robotę M. Elżbiety9, prosiłem, aby Rodrigueza ostatni tom tłumaczyła. A teraz Moriconi się podjęła, ale pewno będzie leżał lata całe, jak wprzódy, trzeba ją często pobudzać a jak nie będzie robić, to cofnąć. A teraz, jeżeli nie masz innej pilnej roboty, to bądź łaskawa przeglądać 3-ci zeszyt tomu II św. Franciszka10 i wynotowywać na kartce, jakie błędy znajdziesz, i na rękopisie znaczek z boku dając.
 8. Samuela11 pisze mi w liście, że posyła dwie jakieś bardzo po­trzebujące, nie wiem, czy one już były, tylko list spóźniony, czy też dopiero przyjdą, ale nie pisze ich imion. Jakże ja mogę wiedzieć, która w takiej jest potrzebie.

 9. Nie widzę zapisanych tych z Łodzi co dziś się nie dostały i obiecałem im jutro wysłuchać.
10. Zawsze z lewej strony od klasztoru trzeba mniej pisać, bo są bracia zawsze i najwyżej z rekolekcjami a z prawej strony tygodniowe.
Boże błogosław

11. Proszę Cię bardzo, aby Jolanta12 przepisywała na osobnej karcie albo w jakiej książeczce, lub kajecie o nowych odpustach nadanych III Zakonowi. Prawie wszystkie, jakie były dawniej, a były skasowane. Niech przepisze od str. 255 n. II De indulgentiis etc. aż do końca str. 259.
A po przepisaniu odeślij ten zeszyt drukowany do Klary Bro­chockiej13, aby go odesłała do Czerei.
12. Odsyłam notesy, ale nie widzę w nich adresów. Czy ich nie ma w tych kajetach czarno oprawnych, gdzie Matka14 notowała obrazy a może i egzemplarze komu posyłała.



 1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany w kolumnach dwustronnie na podłużnej kartce kratkowanej formatu: 13,9 x 10,8
 2 Tj. Jan Sieradzki, urzędnik warszawski.
 3 Tzn. Pelagia z Jełowickich Popławska.
 4 Nie można ustalić, o kim mowa.
 5 Brak danych.
 6 Trudno ustalić, o kogo chodzi.
 7 Może chodzić o publikację: A.  R o d r i g u e z, Pratique de la perfection chrétienne, trad. de l`espagnol par M. R. Desmarais, t. 1-4, Poitiers 1865.
 8 Tj. Małgorzata Ludwika Moriconi (Morikoni).
 9 Tzn. m. M. Elżbieta Anna Stummer.
10 Chodzi o publikację: Święty Franciszek Seraficki.
11 Tj. Samuela Jadwiga Andrzejowska (1876-1962), 7 marca 1898 r. wstąpiła do Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. Dnia 19 listopada 1898 r. rozpoczęła nowicjat, 20 listopada 1901 r. złożyła pierwsze śluby, a 24 września 1907 r. wieczyste. Zmarła 31 marca 1962 r. w Częstochowie.
12 Tzn. Jolanta Bronisława Muśkiewicz.
13 Tj. m. Klara Maria Brochocka, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Wspomożycielek Dusz Czyśćcowych. .
14 Tzn. m. M. Elżbieta Anna Stummer.



L i s t  413

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/816
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/816
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 816

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
1. Przewybornie tłumaczysz i Ty i Wanda2, tak jak Popławska3 dziękuję Bogu za to, bo przez to nadzieja moja wydania tego dzieła ożywiła się. Żebym miał takich pracownic 13, tj. do każdego tomu, żeby przez miesiąc każda zrobiła to, co do niej należy, to bym przez rok miał wszystko, ale że to nie podobna, to przynajmniej za dwa lata. Wielką byś mi łaskę zrobiła, gdybyś takich pracownic się więcej postarała. Mam nadzieję, że Matka Boża funduszu do opłacania ich pracy nie będzie żałować.
2. Te papiery o jakich pisze Sieradzki4, tj. owe officjum i Msza św.  które przepisała Jolanta5. Nic zgoła w niej nie odmienione, tylko wszystko akceptowane. Tylko dodali na całą oktawę historyczne pamiątki. Trzeba przy okazji pewnej przesłać to Józefie6.
3. Znalazła się u mnie instrukcja horacji, o którą się Klara westiarka7 upominała, a trzeba jej odesłać i przeprosić za moje roztargnienie, bo zdawało mi się, żem jej odesłał.
4. Najważniejsza rzecz, że trzeba korzystać z nieobecności arcy­biskupa8 i z ogłoszenia, że ks. Ruszkiewicz9 go zastępuje i poprosić go, aby potwierdził ustawy wszystkich zgromadzeń. Żeby ktoś roztropny się znalazł, co ma u niego wielki wstęp, to ja bym nauczył, jak ma się to przedstawiać. Trzeba się pośpieszyć zanim powróci arcybiskup. Ty byś pewno nie mogła jechać w tę porę. Nie wiem, czy jest Leonia10, bo ona go zna najlepiej i trzeba, żeby wszystkie miały gotowe ustawy do podpisania. Bardzo to polecam Twemu sercu.
Boże błogosław



 1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce formatu: 8,8 x 11,2 cm.
 2 Nie można ustalić, o kogo chodzi.
 3 Tj. Pelagia z Jełowickich Popławska.
 4 Tzn. Jan Sieradzki, urzędnik warszawski.
 5 Tj. Jolanta Bronisława Muśkiewicz.
 6 Tzn. m. Józefa Chudzyńska, przełożona generalna Zgromadzenia sióstr Posłanniczek Serca Jezusowego.
 7 Tj. m. Honorata Klara Rodziewicz, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Westiarek Jezusa.
 8 Tzn. abp Wincenty Teofil Popiel (1825-1912), w latach 1863-1875 ordy­nariusz płocki, w 1869 r. został zesłany do Nowogrodu, w 1875 r, przeniesiony na biskupstwo kujawsko-kaliskie, zaś w 1883 r. na arcybiskupstwo warszawskie.
 9 Tj. bp Kazimierz Ruszkiewicz (1836-1925) od 1864 r. był wykładowcą teologii moralnej i historii Kościoła w Seminarium Duchownym w Warszawie i zarazem jego wiceregensem, a w latach 1867-1878 regensem (rektorem). W 1883 r. Leon XIII prekonizował go na biskupa sufragana warszawskiego. Z powodu choroby abpa Wincentego Teofila Popiela rządził archidiecezją, a po jego śmierci od 13 grudnia 1912 r. do 14 września 1913 był wikariuszem kapitulnym archidiecezji warszawskiej. Był rzecznikiem sprawy zgromadzeń ukrytych o. Honorata wobec duchowieństwa w Królestwie Polskim, a także na terenie Rzymu.
10 Tzn. m. Honorata Eleonona Ludwika Motylowska, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Sług Jezusa..
11 Słowa: "Boże błogosław" – dopisane ołówkiem.



L i s t  414

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/817
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/817
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 817

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Osoba, która będzie mogła się widzieć z Jego Ekscelencją2 niech to przedstawi, że tym przełożonym, które i którzy zgłaszali się w ostat­nich latach do Rzymu o potwierdzenie szczegółowe swoich zgroma­dzeń3 powiedziano, że to jest ani potrzebne, ani możliwe. Niepotrzeb­ne, bo prawo kościelne wymagające potwierdzenia Świętej Stolicy tyczy się tylko ścisłych zakonów, nie tyczy się nawet zgromadzeń zakonnych jawnych, a tym bardziej ukrytych. Ale dostateczne jest dla nich potwierdzenie ordynariuszów. Niemożliwe naprzód dlatego, że już przez to samo przestałyby być zgromadzeniami ukrytymi, bo w dekrecie potwierdzenia musiałyby być wyrażone osoby, miejsco­wość, zadania, a nawet ogłoszone w pismach rzymskich kościelnych, tak jak inne dekreta Świętej Kongregacji. Powtóre, ambasadorowie państw w Rzymie będący, wiedzą prawie wszystko, co się w kance­lariach papieskich dzieje i mogliby nie tylko szkodzić tym osobom, ale nawet zakładać urzędowe pretensje do Stolicy Świętej, że potwierdza zgromadzenia przeciwne prawom rządowym, które nie pozwalają na ukryte zgromadzenia itp. Dlatego trzeba prosić, aby Jego Ekscelencja korzystając ze swej władzy, raczył potwierdzać te, które mają przygo­towane ustawy, zaręczając, że będą ten egzemplarz przechowywały ostrożnie, i że go tylko dla swego sumienia chcą mieć i dla usta­lenia na  przyszłość. Ale trzeba bardzo usilnie i natarczywie prosić i wszystkie natychmiast o tym uwiadomić. Przepisz wyraźnie to wszystko dla tej, która pójdzie za tym interesem.
Klarze4 napisz, że błogosławię na dom w Kaliszu. List był do Izabeli5, ale już więcej listów ode mnie nie dostanie, kiedy tak kłamie i odpowiedź odrzuca.



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce liniowanej formaru: 13,2 x 20,8 cm.
2 Nie można ustalić o kim mowa.
3 Były to dwa zgromadzenia: Zgromadzenie Córek Najczystszego Serca Maryi (13 kwietnia 1907 r. otrzymało dekret pochwalny), Zgromadzenie Sióstr Sług Jezusa (15 kwietnia 1907 r. otrzymało dekret pochwalny). W tym okresie trzecie, tj. Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek od Cierpiących otrzy­mało odmowną decyzję z prośbą o uzupełnienie dokumentacji i dopiero 5 sierpnia 1909 r. otrzymało dekret pochwalny.
Chodzi o m. Paulę Paulinę Annę Malecką, przełożoną generalną sióstr sercanek i m. Eleonorą Ludwiką Motylowską, przełożoną generalną sług Jezusa oraz m. Kazimierę Gruszczyńską, przełożoną generalną sióstr franciszkanek.
4 Tj. m. Honorata Klara Rodziewicz, przełożona generalna Zgromadze­nia Sióstr Westiarek Jezusa.
5 Tzn.. Izabela Anna Wojciechowska/Woyciechowska (1860-1940). W 1894 r. wstąpiła do Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. Dnia 18 grudnia 1894 r. została przyjęta do nowicjatu, 25 sierpnia 1898 r. złożyła pierwsze śluby, a 2 lipca 1903 r. wieczyste. Zmarła 25 stycznia 1940 r. w Nowym Mieście n. Pilicą.







L i s t  415

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/819
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/819
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 819

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Z listami dla ojca generała2 nie można tak pospieszyć, to już trzeba innej okazji czekać, a przy tym nie lubię tego naglenia posyłania z kosztami. Napisz do Weroniki3, że ja nic nie wiedziałem o jej zamiarze. Od jakiegoś czasu nie posyłam nic nikomu, tylko wszystko na Twoje ręce, bo i trudno mi wiedzieć, które więcej potrzebują, i boję się pomijać jednych, a drugim świadczyć, więc Tobie to zlecam, ale przecież nie ma potrzeby, żeby koniecznie każda rzecz wszystkim się dostawała, tylko w dzień jubileuszu prosiłem o to. Jak które tak dużo piszą, jak Paula4, to muszą czekać, ale po co czekają tutaj, to nie wiem, bo, czy odbiorą odpowiedź tu, czy gdzie indziej, to wszystko jedno.
Klara5 ma znajomość z Laurentą6, to trzeba do niej list posłać.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kratkowanej kartce fromatu: 7,1 x 11 cm.
2 Tj. o. Bernard Edward Christen.
3 Nie można ustalić, o kogo chodzi.
4 Tj. m. Paula Aniela Pągowska, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Najświętszego Imienia Jezus.
5 Trudno ustalić, o kim mowa.

6Tzn. Laurenta Pągowska Laurenta Balbina Pągowska (1833-1918), w 1863 r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr św. Feliksa z Cantalice i otrzymała imię Maria Laurenta. Po pewnym czasie przeszła do sióstr klauzurowych w Łowiczu, ale tam nie wytrwała. W latach siedemdziesiątych XIX wieku współpracowała z hr. Klementyną Łubieńską (1818-1899) w Zakładzie Para­lityków przy ul. Nowowiejskiej w Warszawie. Jako długoletnia przełożona tego zakładu przygotowywała go do przekazania siostrom felicjankom. Po jej śmierci w 1918 r. felicjanki objęły zakład, w którym pracują do dziś.



L i s t  416

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/820
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/820
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 820

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Zapominam zawsze odpisać Ci o Mszach, że odprawiłem je już dwa razy za Was, wtedy gdyście prosiły o to. Co to za Feliksa To­maszewicz2. To płacenie sióstr siostrom, to i mnie się nie podoba. U nas jest rzeczą niesłychaną, chociaż możecie mieć słuszność
Joanna z Oświęcimia3 prosiła dla ich Angeli4 o sposób pisania ro­czników zgromadzenia. Przypomnij mi jak się będzie posyłać ustawy.
Cieszę się, że masz tyle kłopotu z ich ustawami, bo przez to objaśnisz się i obeznasz z nimi, a to Ci się przyda dla swoich. Zarzu­cają Ci, że jesteś jednostronna, że tylko rozumiesz tę drogę jaką Ciebie i Zgromadzenie Wasze Pan Bóg prowadzi a zresztą wszystko masz za nic. A tak nie wypada dla osoby, która wszystkim rad ma udzielać. Również, że z jakąś zbytnią pewnością siebie traktujesz wszystkie. Naśladujesz i w tym Elżbietę5, że mnie posądzasz o gniewanie się, jak kiedy nie odpiszę, a ja, gdy się wezmę do jakiejś roboty, to chciałbym sobie nie przerywać, bo jak przerwę, to potem ociąga się bez końca. Tak i teraz chciałem dokończyć rubrycelę, bo już czas przesłać, żebyśmy nie byli pozbawieni jej przez parę miesięcy, jak w tym roku było. Odebrali zeszyt Św. Franciszka6 i zapomniałem napisać do Mateusza7, żeby już ich nie przysyłał tutaj, tylko odesłał drukarzowi. Oddali nazad rękopis Rodrigueza8, że za drobno pisany, są to tylko wykręty, aby coś dostać, ale trzeba, żeby na potem wyraaź­niej pisać. Weronika niech bardzo krótkie odbędzie rekolekcje. Dać do dozoru siostry, boć mogą wpływać na te pensjonarki, kiedy czytel­niczki nie mogą. Beatryks9 warto ściągnąć, napiszę o tym. Trzeba napisać do Brunony10 czy się nie przyłoży do wydawnictwa: "Czem jest Maryja" i chciałbym wiedzieć, kto się podjął, czy można rachować że dotrzyma. Zdaje się11, że może trochę więcej będzie kiedy zeszyt kosztował. Chciałbym wiedzieć, ile rubli będzie z 46 franków, bo zdaje się, że te libo to są franki.
Boże błogosław

Bardzo12 Ci wdzięczny będę, jak Marię Szaniawską13 pociągniesz, czyli zagrzejesz, bo to była bardzo piękna dusza i wysoki dar mod­litwy miała i gorliwość.




 1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce kratkowanej formatu: 6,5 x 10,6 cm.
 2 Brak bliższych danych.
 3  Tj. Joanna Hałacińska (1867-1946), w 1889 r. wstąpiła do Zgromadzenia Córek Matki Bożej Bolesnej (serafitek) i otrzymała imię Katarzyna. W 1890 r. złożyła pierwszą profesję. Z czasem zaproponowała przeniesienie sióstr sera­fitek do Galicji, gdzie mogły swobodnie oddawać się pracy według swego powołania. Od 1901 r. pełniła urząd matki domu w Oświęcimiu, a następnie była radną i ekonomką generalną. W 1918 r. za pozwoleniem Kongregacji Zakonów (Nr 691/18) opuściła Zgromadzenie, by założyć nową wspólnotę zakonną: Zgromadzenie Sióstr Męki Pana naszego Jeszusa Chrystusa (pasjonistki).
 4 Tzn. Marcela Świrska (1842-1917), 1 grudnia 1890 r. wstąpiła do Zgromadzenia Córek Matki Bożej Bolesnej (serafitek). Dnia 2 lutego 1891 r. została przyjęta do nowicjatu i otrzymała imię Angela; 5 czerwca 1892 r. złożyła pierwsze śluby, a 19 listopada 1900 r. profesję wieczystą.
 5 Tj. m. M. Elżbieta Anna Stummer.
 6 Mowa o publikacji: Święty Franciszek Seraficki.
 7 Tj. Mateusz Szczepkowski, drukarz.
 8 Może chodzić o tłumaczenie publikacji: A.  R o d r i g u e z,  Pratique de la perfection chrétienne, trad. de l`espagnol par M. R. Desmarais, t. 1-4, Poitiers 1865.
 9 Tj. Beatryks Janina Wolska (1879-1956), pochodziła z ziemiańskiej rodziny. W 1897 r. wstąpiła do Zgromadzena Sióstr Pocieszycielek Najświęt­szego Serca Jezusowego. Była radną generalną. W latach 1906-1918 oraz 1938-1944 była przełożoną generalną. Za jej przełożeństwa Zgromadzenie było w bardzo trudnej sytuacji materialnej, a nieliczna ilość członkiń utrud­niała realizację celu Zgromadzenia – apostolstwa dobrej książki. Była funda­torką domu w Moskulach (Łódź-Wilanów), długoletnią kierowniczką internatu dla dziewcząt przy gimnazjum Heleny Miklaszewskiej w Łodzi oraz kolonii letnich w Moskulach; posiadała wybitne zdolności organizacyjne i pedago­giczne.
10 Tzn. M. Brunona Helena Pydynkowska, felicjanka.
11 Tekst: "że dotrzyma ... franki. Boże błogosław" – napisany na lewym marginesie drugiej stronicy.
12 Akapit: "Bardzo ... gorliwość" – napisany na lewym marginesie pierwszej stronicy.
13 Tj. Maria Bronisława Szaniawska i jako uczennica drugiego gimnazjum w Warszawie uczęszczała na wieczory dyskusyjne w czytelni założonej przez Gertrudę Zofię z Lipskich Krzymowską. Po ukończeniu nauki, w 1896 r. wstąpiła do nowoorganizującego się Zgromadzenia Sióstr Pocieszycielek Najświętszego Serca Jezusowego. Była w grupie sześciu sióstr, które dały początek Zgromadzeniu, a o. Honorat w czerwcu 1896 r. w święto Bożego Ciała je pobłogosławił. Z czasem Szaniawska odeszła ze Zgromadzenia dla pielęgnowania chorej matki i tam wkrótce zmarła.





L i s t  417

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/822
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/822
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 822

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Nie odsyłacie teczki i nie mam w czym przesłać papierów. Ale Janina2 od Leoni3 przepisała bardzo dobrze mortuologium. Jeżeli jeszcze nie odesłała, to od niej weź, bo z brulionu trudno dojść, ale go przyślę.
Bardzo dobrze i święcie poradziłaś Weronice4. Bardzo dobrze, by było, żeby po przepisywać te instrukcje były dobrze przejrzane. Zmień że czym prędzej Balbinę5. Nie mam nic przeciwko temu, żeby nowe związki zajęły się takimi dziewczętami.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 6,1 x 10,5 cm.
2 Tzn. Aniela (Merici) Janina Popławska (1871-1921). Dnia 25 listopada 1895 r. rozpoczęła nowicjat w Zgromadzeniu Sióstr Sług Jezusa, w 1898 r. złożyła pierwsze śluby, a w 1906 r. wieczyste. Pracowała w schronisku dla służących w Warszawie, następnie była mistrzynią nowicjatu dla sióstr pomocnic w Lublinie i przełożoną tamtego domu. Chorowała na gruźlicę. Zmarła w Warszawie.
3 Tj. m. Honorata Eleonora Ludwika Motylowska, przełożona generalna Zgromadzenia sióstr Sług Jezusa.
4 Tzn. Weronika Maria Szyszło.
5 Tj. Balbina, służka stowarzyszona. Brak innych danych.

L i s t  418

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/823
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/823
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 823

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Skarżą się Twoje córki na Balbisię2. Nie rób że sobie żadnego z tego przymusu, bo się skończy znów na utracie zdrowia. Bardzo Cię proszę, abyś skorzystała z pierwszej okazji i zmieniła ją, a wzięła sobie którą ze swoich. Ona zawsze była awanturnicą i ze swoimi przełożonymi.
Boże błogosław


1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 6,7 x 10,5 cm.
2 Tj. Balbina, służka stowarzyszona. Brak innych danych.













L i s t  419

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/826
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/826
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 826

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Te 12 rs. są dla ojca generała2, ale trzeba je pewno na papierki zamienić i oddać Leonii3 osobno zawinięte w kopercie z napisem 12 rs. dla o. Bernarda. I prosić Leonii, aby ona oddała list i te pieniądze Matce Magdalenie4, felicjance, bo ona ułatwia te wszystkie korespon­dencje i prosić ją, aby była łaskawa przesłać jaką drogą o. Bernardowi.

Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 6,5 x 10,4 cm.
2 Tzn. o. Bernard Edward Christen.
3 Tj. m. Honorata Eleonora Ludwika Motylowska, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Sług Jezusa.
4 Tzn. m. Magdalena Aniela Borowska, przełożona generalna Zgroma­dzenia Sióstr św. Feliksa z Cantalice.









L i s t  420

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/827
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/827
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 827

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Ten żywocik M. Jaricot2 jest prześliczny. Warto drukować. I gdyby ksiądz3 nie chciał, to już Wy drukujcie. Ale to, zdaje się, że już blisko końca bo już wszystko powiedziane, co najważniejsze.
Boże błogosław

Czemu Ty nie mustrujesz p. Mineykowej4. Ona nie umie się obracać i te, które były przy Elżbiecie5 krytykują ją. Pacierze niewłaś­ciwie mówią itp. rzeczy.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce liniowanej formatu: 6,5 x 10,5 cm.
2 Tj. Paulina Maria Jaricot (1799-1862) z Lyonu. Była katolicką dzia­łaczką społeczną i założycielką stowarzyszeń katolicków świeckich. Może chodzić o publikację:  P.  S m o l i k o w s k i,  Paulina-Maria Jaricot – zało­życielka Żywego Różańca, Chicago 1902.
3 Nie wiadomo, o kim mowa.
4 Tj. Monika Anna Mineyko.
5 Tj. m. M. Elżbieta Anna Stummer.



L i s t  421

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/828
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/828
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 828

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Co do wydawnictwa Elżbieta2 zawsze mi przedstawiała, że to się robi krzywdę dla sióstr, kiedy się oddaje świeckim, bo one z rozsprze­dania mogą mieć zysk. I rzeczywiście, zdawało mi się, że na tyle domów tylu zgromadzeń, to nie byłaby rzecz tak trudna rozsprzedać jakie 500 egzemplarzy, a drugie 500 księgarzom za zmniejszoną cenę oddać. Ale musiałaś się pewnie porozumieć z przełożonymi i zapewne odmówiły w tym pomocy. Dlatego postanowiłem znieść się z innymi osobami. Jeśliby za trudno było za jeden tysiąc zebrać fundusz potrzebny na drugi zeszyt, to by można półtora tysiąca taniej roze­przedać. Wiem, że Rokicki3 płacił gotówką za takie książeczki, które potem drożej sprzedawał. Broszurki przysłane, są widać luterskie4, bo nie ma wzmianki o spowiedzi.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce liniowanej formatu: 6,8 x 10,1 cm.
2 Tj. m. M. Elżbieta Anna Stummer.
3 Brak danych.
4 Nie można ustalić o jakie broszurki chodzi.


L i s t  422

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/829
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/829
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 829

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Co byś Ty na to powiedziała, żeby która z Twoich córek tak Ci zrobiła, jak Ty mi co dzień robisz. Żeby Ci w dniu ściślejszego postu Twego przynieśli ogromną porcję ryby z sałatą, a z drugiej strony drugą podobną porcję i trzecią jeszcze przystawkę, a czasem i czwartą, i tak Cię obstawili wobec wszystkich. Bracia skromny posiłek postny zjedli pręciutko i przypatrują się temu pokutnikowi, który nie może jednej nawet porcji tak prędko zjeść. I dziwią się naturalnie, widząc, że jestem najzdrowszy z całego klasztoru i taki przykład im daję. Po cóż starego na takie szykany wystawiać. Tym bardziej, że jak zacznę jeść to, co m naprzód od Was postawią, to muszę potem zaniechać daleko lepsze jedzenie, bo kucharz stara się zawsze dla mnie o rybę i przyrządza ją dobrze. Czemuż nie obrócicie swej troskliwości do prawdziwie chorych ojców. Największą łaskę zrobiłabyś mi, żebyś nic a nic nie przysyłała dla mnie.
Można Anielę2 do Częstochowy pokierować. Można wydać litanię do Serca Jezusowego z tą pieśnią. Maria z Pragi3, to tu mi nie znajdzie przewodniczki, bo ona wysoko uduchowiona i uważa się za bardzo biegłą przewodniczkę dusz.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce formatu: 6,6 x 10,4 cm.
2 Tzn. Barbara Mikucka (ur. 28 października 1878 r.), 12 czerwca w 1895 r.  wstąpiła do zjednoczonych Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. Dnia 19 marca 1897 r. została przyjęta do nowicjatu i otrzymała imię Aniela, 30 lipca 1900 złożyła pierwsze śluby, a 28 października 1904 r. profesję wieczystą. Dnia 7 kwietnia 1919 r. wstąpiła do kapucynek w Przasnuszu, 4 października 1919 r. została przyjęta do nowicjatu i otrzymała imię Izabela; 4 kwietnia 1921 r. złożyła profesję wieczystą. Spełniała obowiązki radnej, zakrystianki, furtianki i westiarki. Zmarła 3 października 1961 r. w Prasnyszu.
3 Tj. Maria Cyklar (Cyklarz), która podpisywała się: Maria z Pragi.



L i s t  423

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/830
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/830
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 830

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Przecież to nie do księdza z Parysowa2, ale do tego pana3, co przy­słał pieniądze prosiłem, aby odpisać.
O naukę trochę za późno przypomniałaś, bo do Ameryki nie dojdzie, ale trzeba prosić M. Magdaleny4, aby zaraz po wydrukowaniu, po 3 egzemplarze, w listach przysyłała, jak zeszłego roku, a nie czekała na okazję. Ale proszę po przepisaniu pokazać mi, zanim się pośle.
O Róży5 proszę napisać do Kolumby6, że chociaż bardzo nie­uczciwie uciekła, ale zresztą nie było jej nic do zarzucenia, tylko, że w tym rodzaju życia trudno jej było wytrwać i często o tym wspo­minała, więc mogę ją przyjąć. Możesz zabrać Władysławę7 i Karolinę8, ale niech one wprzód do mnie przyjdą.
O rubrycelę trzeba pisać do Niemiry9, aby się o nią upomniał w konsystorzu i wydrukował, tylko, żeby introligator czyste kartki inaczej układał, tj. w całej rubryceli co kilka kartek. Szkaplerze czyste mam. Za obiecankę pisarki dziękuję, ale pewno to będzie cacanką, bo już tyle razy one były.
Boże błogosław

Klara wspomożycielka10 ma umierającą11, a widać nie ma ceremo­niarza, bo pyta o to, może jej każesz posłać.



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany w kolumnach dwustronnie na podłużnej kartce kratkowanej formatu: 13,3 x 10,3 cm.
2 Wówczas proboszczem w Parysowie był ks. Władysław Wachowicz (1844-1915), w 1867 r. został wyświęcony na kapłana w diecezji podlaskiej.
3 Trudno ustalić, o kim mowa.
4 Tj. m. M. Magdalena Aniela Borowska, przełożona generalna Zgroma­dzenia Sióstr św. Feliksa z Cantalice.
5 Nie wiadomo, o kim mowa.
6 Tj. Kolumba Helena Bombolska (1882-1919), 6 marca 1903 r. została przyjęta do nowicjatu w Zgromadzeniu Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. Dnia 30 lipca 1907 r. złożyła pierwsze śluby, a 12 sierpnia 1914 r. profesję wieczystą. Zmarła 20 marca 1919 r. w Pruszkowie.
7 Brak danych.
8 Tzn. Karolina Bronisława Nowalińska (1878-1946), 19 listopada 1899 r. została przyjęta do nowicjatu Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalnego Serca Maryi. W grudniu 1903 r. złożyła pierwsze śluby, a 31 sierpnia 1910 r. profesję wieczystą. Zmarła 19 lutego 1946 r. Warszawie.
9 Tj. Stanisław Piotr Niemira (1831-1896), od 1883 r. prowadził drukarnię przy pl. Wareckim 4 w Warszawie. Po jego śmierci drukarnię przejęli synowie: Józef i Wacław, którzy prowadzili ją pod nazwą: St. Niemiry Synowie. Firma wytłaczała 75 % druki treści religijnej; była głównym producentem literatury religijnej w Warszawie. Pod nazwą: Drukarnia St. Niemiry Syn i S-ka istniała do powstania warszawskiego.
10 Tzn. m. Klara Maria Brochocka, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Wspomożycielek Dusz Czyśćcowych.
11 Nie wiadomo, o kogo chodzi.
L i s t  424

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/831
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/831
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 831

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Czemuż tej Jadwigi2 nie przyślesz do mnie. To nie dobrze, jak się tak kwaszą biedaczki. Jeżeli to ta, co ją Kajetana3 wydaloną przyjęła, dlaczegóż ją uważać za należącą do Małgorzaty4. Zresztą nie Ty je przeznaczasz, tylko ja, to za cóż ma mieć pretensję do Ciebie Małgo­rzata. Ale ta Aleksandra5 jeszcze niezdecydowana, choć bardzo dobra.
Proszę posłać M. Pauli6 tę nauczkę, ale ja prosiłem o. Antoniego7 o napisanie i muszę się dowiedzieć, czy nie napisał.
Boże błogosław

Dickensa8 można9 dać Klarze10. Ale gdzie to słownik się podział. M. Elżbieta11 pożyczała mi go, jak nasz był w oprawie.




1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 8,7 x 11,2 cm.
2 Może chodzić o Bronisławę Wójtowicz, 16 grudnia 1905 r. została przyjęta do nowicjatu Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi i otrzymała imię Jadwiga. W 1906 r. przeszła do Zgromadzenia Córek Matki Bożej Bolesnej (serafitek), tam też nie wytrwała.
3 Tj. Teresa Dziugalska (1862-1903), 1 marca 1894 r. została przyjęta do nowicjatu Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi i otrzymała imię Kajetana. W lipcu 1896 r. złożyła pierwsze śluby, a 12 lipca 1901 r. wieczyste. Zmarła na stanowisku mistrzyni nowicjatu 5 czerwca 1903 r. w Nowym Mieście n. Pilicą.
4 Tj. m. Małgorzata Ludwika Moriconi, przełożona generalna Zgroma­dzenia Służebnic Matki Dobrego Pasterza.
5 Trudno ustalić, o kogo chodzi.
6 Tj. m. Paula Paulina Anna Malecka, przełożona generalna Zgromadze­nia Córek Najczystszego Serca najświętszej Maryi Panny.
7 Tj. o. Antoni Izydor Kajetan Wysłouch.
8 Tzn. Charles Dickens (1812-1870), angielski powieściopisarz. Nie udało się ustalić o jaką ksiażkę chodzi.
9 Tekst: "Dickensa można ... w oprawie" – napisany na lewym marginesie pierwszej stronicy.
10 Nie wiadomo, o kim mowa.
11 Tj. m. M. Elżbieta Anna Stummer.



L i s t  425

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/834
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/834
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 834

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Hiacynta2 tę siostrę3 zalicza do najgorszych, a ja widzę, że ona ma powołanie i dobre chęci, ale w tych warunkach nigdy się nie poprawi.
Hiacynta żadną się nie zajmie szczerze, żadnej na duchu nie pod­niesie i teraz wszystkie się z niej gorszą i z Ciebie, że tolerujesz takie zgorszenie, że jak ciele za krową ciągle z Angelą4 spacerują, a obo­wiązki nic je nie obchodzą. Najgorzej jest w jej prowincji we wszyst­kich domach. Lepiej dać Germanie5 dwie prowincje, a taką prowin­cjałkę usunąć.
Boże błogosław


1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce formatu: 10,9 x 14 cm.
2 Tj. Hiacynta Maria Józefa Lipska.
3 Nie można ustalić o kim mowa.
4 Tzn. Angela Stefania Irena Chmielowska.
5 Tj. Germana Maria Wawrzonkiewicz.



L i s t  426

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/835
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/835
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 835

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Niedobry o. Antoni2, tak go prosiłem, żeby w każdym razie na­pisał zaraz i widać zaniedbał prosić i musiał już pojechać. Ale mówił mi, że w Woli Pękoszewskiej3, to cała fabryka jest takich rzeczy, że o. Benwenutemu4 dawano właśnie taki wolancik bardzo wygodny, ale on nie chciał, tylko szerszej bryczki, żeby mogli we dwóch jeź­dzić. I dostał ją, ale bryczka na nic. Może spróbujesz napisać, bo mu to widać już niepotrzebne. Chyba, że miałaś inny projekt, coś porzą­dniejszego ofiarować, bo sam doktór5 naśmiewał się z tej ofiary, mówiąc: kiedy już ofiarować, to należało coś porządniejszego dać.
Posyłam list do Matki Generalnej felicjanek6, odpieczętowany, bo nie wiem ile kartek można posłać na jedną markę. Gdyby było za wiele cztery, to można jedną ostatnią odjąć i do następnych7 przyłączyć, bo jeszcze będą trzy. A jeżeli by można dołączyć ten list, to by dobrze było.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce liniowanej formatu: 6,4 x 11,3 cm.
2 Tj. o. Antoni Izydor Kajetan Wysłouch.
3 Mowa o majątku w Woli Pękoszewskiej, którego właścicielką była Maria z Łubieńskich Górska.
4 Tj. o. Benwenuty Konstanty Majtler.
5 Nie wiadomo, o jakiego doktora chodzi.
6 Tj. m. Magdalena Aniela Borowska, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr św. Feliksa z Cantalice.
7 Tekst: "następnych ... było. Boże błogosław" – napisany na lewym marginesie drugiej stronicy.



L i s t  427

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/836
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/836
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 836

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Można głosować na Kajetanę2, bo rzeczywiście to niesprawied­liwie, że gdy narażacie ją na roztargnienia, których nowicjuszka mieć nie powinna, a potem wydalacie.
Bardzo dobrze z Bernardyną3 zrobiłaś i będzie pożyteczną, ale i Sługi Chorych będą z tego kontente, bo ją lubiły, tylko pewnie dla Sebastiany4, która zieje nienawiścią do niej, usunęły ją.
Ks. Bogacki5 tu nic nie pomoże, a ojciec gwardian6 by napisał. On się łasi i udaje aspiranta, aby tylko co wytargował. Jedyny sposób jest do Szczepkowskiego7 się udać i stanowczo wymagać, żeby na jego warunki przystał. Inaczej odesłać paki i żądać oddania pieniędzy i zacząć na nowo wydawać. On Was8 oszukuje tylko i chce narzu­cić gwałtem, a przecież on może ze Szczepkowskim, załatwić tę sprawę.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce formatu: 7,1 x 12,7 cm.
2 Tj. Teresa Dziugalska (1862-1903), 1 marca 1894 r. została przyjęta do nowicjatu Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi i otrzymała imię Kajetana. W lipcu 1896 r. złożyła pierwsze śluby, a 12 lipca 1901 r. wieczyste. Zmarła na stanowisku mistrzyni nowicjatu 5 czerwca 1903 r. w Nowym Mieście n. Pilicą.
3 Tzn. Bernardyna Maria Zalewska (1864-1941), 7 września 1892 r. została przyjęta do nowicjatu i otrzymała imię Bernardyna. Dnia 7 października 1896 r. złożyła pierwsze śluby, a 22 czerwca 1900 r. profesję wieczystą. Zmarła 31 stycznia 1941 r. w Częstochowie.
4 Tj. Sebastiana Stanisława Kaszyńska, członkini Zgromadzenia Sług Chorych. Bliższych danych brak.
5 Tzn. ks. Wincenty Bogacki
6 Tj. o. Feliks Leopold Edward Sadowski.
7 Tj. Mateusz Szczepkowski, drukarz.
8 Zdanie: "On Was ... tę sprawę" – napisane na lewym marginesie.







L i s t  428

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/838
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/838
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 838

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Nie wiem, gdzie jest Beatriks2, bo miała się przenieść do War­szawy, więc na wszelki wypadek i tu i tam piszę, bo ona najgorliwsza.

Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na podłużnej kartce kratkowanej formatu: 8,7 x 7,5 cm.
2 Tj. Beatriks Janina Wolska.
















L i s t  429

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/839
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/839
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 839

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
O jakąż to wielką łaskę wyświadczyłyby Mniejsze2. Ale chcę naprzód poprawić niektóre rzeczy, dlatego proszę Cię o ten egzem­plarz, który przeznaczony do Wilna. Czy Ty nie masz żadnego kwitu na to, coś pożyczyła ks. Bogackiemu3, bo gdyby nie było, to warto by ten list zatrzymać, w którym przyznaje się do tych listów zastawnych wziętych, albo prosić Szczepkowskiego4, aby go zwrócił.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany ołówkiem jednostronnie na kartce fromatu: 7 x 12,8 cm.
2 Tzn. członkinie Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi.
3 Tj. ks. Wincenty Bogacki.
4 Tzn. Mateusz Szczepkowski, drukarz.








L i s t  430

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/841
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/841
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 841

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Co też te biedaczki przecierpią, gdy są niedobrane, a nie pora­towałaś ją listem, choć była bliska rozpaczy.
Boże błogosław

Już się i mojej Róży przebiera miłość, jak widzę.

Róży2



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 6,6 x 10,3 cm.
2 Adresatka napisana na odwrocie.










L i s t  431

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/842
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/842
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 842

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Można spróbować z tą ze schronienia. Trzeba prosić Jolanty2 w moim imieniu, aby lekcji nie zaniedbywała. Może każesz której przepisać to do jakiego i rytuału, aby na przypadek potrzeby było gotowe, bo to zaczną się teraz wizyty biskupów, ale dzisiaj koniecznie, żeby jeszcze dziś, a najdalej jutro mogło iść na pocztę i sama zaadresuj do Celestyny Szczepkowskiej3, dołącz tylko te dwa listy.
Boże błogosław

Róży4



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej fomatu: 10,5 x 5,3 cm.
2 Tzn. Jolanta Bronisława Muśkiewicz.
3 Tj. Celestyna Aleksandra Szczepkowska.
4 Adresatka napisana na odwrocie.






L i s t  432

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/843
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/843
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 843

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Jakże można było mi taką przykrość zrobić, kiedy ją prosiłem o pośpiech z przepisaniem cerenoniarza do Wilna. Ale przysłałaś mi dwa ceremoniarze, które wcale nie potrzebują aprobaty, a główny ceremoniarz, gdzie ma roczne ceremonie, gdzie się podział? Byłaby to strata niczym nie wynagrodzona, bo zdaje się, że to był unikat. Tylko niektóre rzeczy przepisywały sobie, które chciały. I Wasz ceremoniarz pewno nie wszystko zawiera. Bardzo mnie to zasmuciło. Trzeba się dopytywać w zgromadzeniach, pewno dałaś którym do przepisywania chociaż zabraniałen surowo aby nikomu zgoła nie dawać i musi leżeć u nich jak to zwykle bywa u sióstr. Trzeba koniecznie zrobić te poszukiwania, a może u Domańskich2 jest.

Boże błogosław


1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce liniowanej formatu: 6,7 x 9,6 cm.
2 Brak danych.





L i s t  433

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/844
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/844
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 844

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Proszę mi dać znać zaraz, czy posłałaś rękopis do Łodzi do ks. Szmidla2 i kiedy. I czy jutro nie będzie tam okazji? Ksiądz regens prosił o pozwolenie drukowania tego i ks. Jagodziński3 chce w "Prze­glądzie Katolickim" drukować i osobną broszurę odbić, a ja napisałem do ks. Szmidla, że już nasz dziekan4 użył z tego rękopisu, to może zrzeknie się drukowania. Przytem potrzebowałbym zrobić tam po­prawkę, o czym mnie ostrzegł biskup wileńki5.
Boże błogosław

I o tej ochroniarce zdanie swoje proszę powiedzieć. Proszę o zwrot listu.



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce formatu: 7 x 12,7 cm.
2 Tj. ks. Karol Szmidel (1846-1920), w 1871 r. przyjął święcenia kap­łańskie. Był kanonikiem kapituły łowickiej, proboszczem parafii Podwyż­szenia Krzyża w Łodzi. Współpracował ze zgromadzeniami ukrytymi. Zmarł 24 grudnia 1920 r. w Łodzi.
3 Tj. ks. Teofil Jagodziński (1833-1907). Po ukończeniu w 1852 r. gimnazjum filologicznego wstąpił do seminarium duchownego w Warszawie przy kościele Świętego Krzyża. W latach 1854-1958 odbył studia teologiczne w warszawskiej Akademii Duchownej. Po przyjęciu święceń kapłańskich w 1858 r. został katechetą i kapelanem Głuchoniemych i Ociemniałych. Najpierw przez długie lata (1863-1887) pełnił funkcję wicedyrektora tegoż zakładu, a w latach 1885-1887 był jego dyrektorem. Po ustąpieniu nadal pełnił obowiązki prefekta. W latach 1878-1907 był redaktorem "Przeglądu Katolickiego" i współpracownikiem Encyklopedii kościelnej.
         4 Tzn. ks. German Grabowski (1836-1911), w 1859 r. przyjął święcenia kapłańskie. Od 1885 r. był dziekanem w Rawie Mazowieckiej.
5 Tzn. bp Edward Ropp.



L i s t  434

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/845
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/845
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 845

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Trzeba prosić księdza2, aby takich pokut nie zadawał. Benwenuta3 powinna na nowo być obłóczona po pewnej próbie. Różaniec, ostatni prawie, dla Angeli4 załączam.
Wydalone, gdy są nazad przyjmowane powinny być zawsze na nowo obłóczone a względem tych, co wychodzą, jeżeli nie zasłużyły na wydalenie, to nie ma potrzeby nowego nowicjatu, tylko jakąś próbę dłuższą lub krótszą, chyba, że ich postępowanie było tak gorszące, że na nowo nowicjat odbyć powinny. Dlatego napisałem, że na nowo ma być obleczona Benwenuta, chyba, że osądzisz inaczej.
Boże błogosław





1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany ołówkiem dwustronnie na kratkowanej kartce formatu: 7,1 x 10,3 cm.
2 Trudno ustalić, o kim mowa.
3 Tj. Anna Elżbieta Kuberska (1867-1950), w 1892 r. wstąpiła do Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. Dnia 18 maja 1892 r. została przyjęta do nowicjatu i otrzymała imię Benwenuta, 22 czerwca 1894 r. złożyła pierwsze śluby. W styczniu 1899 r. wystąpiła. Wkrótce wstąpiła po raz drugi, 6 czerwca 1900 r. rozpoczęła nowicjat pod imieniem Petronela. Dnia 5 sierpnia 1901 r. złożyła pierwsze śluby, a 24 września 1907 profesję wieczystą. Zmarła 27 maja 1950 r. w Nowym Mieście n. Pilicą.
4 Tzn. Angela Stefania Irena Chmielowska.



L i s t  435

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/890
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/890
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 890

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Pisze do mnie Elekta2, że może by posłać na 10-ego tylko część jaką tej roboty, więc widać uważa potrzebę tam dłużej być. Ja nie widzę potrzeby rozdzielać, skoro wszystko gotowe. Więc poproś Jolanty3, żeby przepisały sobie te 30 rozdziałków z regestru i zaraz go odesłała i według załączonych szpargałów, żeby Ci przepisywała na czysto, a reszta jak Elekta powróci, to może jeszcze przepisze a Ty, jak tylko kilka arkuszy przepisze to czytaj, i poprawiaj ołówkiem, a potem mnie odeślij do przejrzenia.
Boże błogosław
Trzeba także dowiedzieć się na poczcie, czy można przesłać taki pakiet do Krakowa jeżeli koleje stanęły.
Myślę, że lepiej na arkuszach, pisać a nie w zeszytach. Numerów4 pisać nie trzeba, tylko dla wskazania kolejności oryginału.



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce kratkowanej formatu: 6,7 x 10,3 cm.
2 Tj. Elekta Stanisława Muśnicka.
3 Tzn. Jolanta Bronisława Muśkiewicz.
4 Zdanie: "Numerów... oryginału" – napisane na lewym marginesie pierwszej stronicy.



L i s t  436

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/894
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/894
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 894

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Myślałem, że mi przyślesz coś z tego, co Jolanta2 pisze poprawio­ne, a jeżeli miarkujesz, że Jolanta nie zdąży nawet tego przepisać, co było wskazane to może dać część Weronice3, bo ona podobno wszystko wyczytuje, bo jak przyjdzie termin, to muszę odesłać, czy skończone czy nie skończone. Czy Elekta4 nie dała żadnej wiadomości ani listem ani telegramem?
Boże błogosław




1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 8,4 x 13 cm.
2 Tj. Jolanta Bronisława Muśkiewicz.
3 Tzn. Weronika Wiktoria Trojanowska.
4 Tj. Elekta Stanisława Muśnicka.



L i s t  437

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/896
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/896
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 896

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Nie mam żadnego listu od Zofii2, tylko od Justyny3 ze Słonima i od Karoliny4 Waszej.
Boże błogosław

Przejrzałem wszystko zaległe.



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kartkowanej formatu: 6,6 x 10,4 cm.
2 Tzn. Magdalena Grządzka (1871-1942), 6 marca 1902 r. została przyjęta do nowicjatu Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi i otrzymała imię Zofia. 2 sierpnia 1906 r. złożyła pierwsze śłuby, a 31 sierpnia 1910 r. profesje wieczystą. Zmarła 16 grudnia 1942 r. w Warszawie, pochowana w Markach.

3 Może chodzić o Justynę Wiktorię Zielińską (ur. 3 września 1880 r.), 12 listopada 1898 r. wstąpiła do Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi. Dnia 4 października 1901 r. została przyjęta do nowicjatu i otrzymała imię Justyna, 2 lutego 1906 r. złożyła pierwsze śluby. W 1908 r. wystąpiła.
4 Tzn. Karolina Bronisława Nowalińska.



L i s t  438

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/897a
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/897a
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 897a

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Źle, że słuchasz tylko jednej strony, jak z tą Janiną2, i że więcej sobie ufasz. Co do tej Elżbiety z Krasławia3 i Pauliny Reder4 aniżeli mnie, które ja pewno lepiej znam od Ciebie. Elżbieta była najlepszego ducha ze wszystkich, ale Klara5 tak niedorzecznie z nią postępowała, że zrobiwszy ją przełożną, często użalała się przed siostrami, że ona ją krępuje i przez co wszystkie zniechęciły się do niej i ta obserwancja, którą ona zaprowadziła została zrujnowana.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 12,9 x 9,7 cm.
2 Tzn. Janina Natalia Brejnakowska.
3 Tzn. Elżbieta Wiktoria Sawicka; 8 września 1898 r. została przyjęta do nowicjatu Zgromadzenia Sióstr Wspomożycielek Dusz Czyśćcowych, który odbyła pod kierunkiem m. M. Elżbiety Anny Stummer. Dnia 4 października 1901 r. złożyła pierwsze śluby, a 8 września 1907 r. profesję wieczystą w Nowym Mieści n. Pilicą. W 1903 r. wyjechała na Łotwę, gdzie w Krasławiu założyła placówkę. Przez 42 lat pełniła obowiązki przełożonej i mistrzyni nowicjatu. Zmarła 10 stycznia 1944 r. w Krasławiu.
4 Paulina Józefa Reder była pierwszą przełożoną domu Sióstr Francisz­kanek od Cierpiących w Krasławiu; ponieważ chciała reformować siostry według swoich poglądów i nie podporządkowała się woli przełożonych została usunięta ze Zgromadzenia.
5 Tzn. m. Klara Maria Brochocka (1878-1959), w 1894 r. wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Wspomożycielek Dusz Czyśćcowych (wpomożycielek), w 1897 r. złożyła pierwszą profesję. W latach 1900-1912 była przełożoną generalną Zgromadzenia.



L i s t  439

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/898
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/898
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 898

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Proszę Cię, abyś się zajęła wysłaniem tych dwóch dziewczątek do Przasnysza. Wypada zapewne uprzedzić o tym Matki2, więc dziś jednocześnie piszę list do nich.
Boże błogosław


Jeżeli kto z nimi pojedzie, to może się tam zatrzyma na kilka dni, aby nazad je odwiózł, szczególnie tę Wandzię3, bo ona musi się krewnym opowiedzieć przed ostatecznym wstąpieniem, a neofitkę mogłaby zostawić pod jakim pozorem, jeżeli im się przyda. I niech wyrozumie, czy one będą mogły potem przyjąć je do klasztoru przed urzędowym przyjęciem, bo gdzie je tutaj trzymać.
Boże błogosław


Zaadresuj4 ten list do Izabelli5 do Przasnysza.



1 List pisnay w okresie, keidy adresatka była sekretarką o. honorata czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany dwustronnie na kartce formatu: 6,6 x 10,4 cm.
2 Tzn. Mniszki Klaryski Kapucynki; list nie zachował się.
3 Trudno ustalić, o kim mowa.
4 Zaadanie: "Zaadresuj ... Przasnysza" ‒ napisany na lewym marginesie pierwszej stronicy.
5 Tj. m. Maria Izabella od Najświętszego Sakramentu (Franciszka Lebenstein, 1837-1918). W 1855 r. wstąpiła do sióstr felicjanek. Była jedną z pierwszych sióstr towarzyszek Zofii Truszkowskiej. W 1860 r. znalazła się  w grupie sióstr klauzurowych. Od kasaty Zgromadzenia w grudniu 1864 r. przebywała w Łowiczu. W wyniku wyborów w 1866 r. została przełożoną sióstr klauzurowych z tytułem opatki. Obowiązek ten pełniła do śmierci. Zmarła w Przasnyszu, gdzie od 1871 r. przebywała z siostrami.
















L i s t  440

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/899
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/899
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 899

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Proszę porozumieć się z Filipiną2, czy rzeczywiście ona chce wziąć Bielawską3 na swoje utrzymanie, za te liche pieniądze. A ona ma wielkie potrzeby. Niechże przynajmniej porozumie się z Bro­chocką4 o tym i proszę mi donieść, abym wiedział, co radzić Bie­lawskiej. Wątpię, czy ona kiedy wyjdzie na jakimkolwiek przed­siębiorstwie.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 7,4 x 13,4 cm.
2 Tj. Filipina Juszkiewicz (1846-1927). W 1879 r. założyła pod kierunkiem kapucyna o. Franciszka Szymanowskiego (21 III 1831-19XI 1893) pierwszą gospodę chrześcijańską w Nowym Mieście n. Pilicą, z czasem także jej filię w Grójcu. Na początku 1893 r. przekazała gospodę służkom jako aspirantka do Zgromadzenia Córek Maryi Niepokalanej (niepokalanek). Dnia 8 grudnia 1893 r. rozpoczęła nowicjat i otrzymała imię Franciszka, 8 grudnia 1894 r. złożyła pierwsze śluby, a 2 lipca 1898 r. profesję wieczystą. Zmarła 6 lutego 1927 r. w Nowym Mieście n. Pilicą.
3 Brak danych.
4 TJ. m. Klara Maria Brochocka, przełożona generalna Zgromadzenia Sióstr Wspomożycielek Dusz Czyśćcowych (wpomożycielek).



L i s t  441

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/900
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/900
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 900

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Bądź łaskawa zaadresować list bez adresu, tak jak na tej kartce do Marii Antoniny2, ale nie wiem, czy to jej imię dawne, jak była u Gertrudy3, czy teraźniejsze, nazwisko, zdaje mi się, Kurzewska, czy podobnie.
Boże błogosław

I przyłożyć zagraniczne marki, jeżeli listy chodzą.




1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 6,8 x 110,5 cm.
2 Tj. Maria Antonina Halina Kurzewska, w 1896 r. wstąpiła do Zgroma­dzenia Sióstr Pocieszycielek Najświętszego Serca Jezusowego. Brak bliższych danych.
3 Tzn.w Zgromadzeniu Sióstr Pocieszycielek Najświętszego Serca Jezu­sowego, którego przełożoną generalną do stycznia 1904 r. była m. Gertuda Zofia z Lipskich Krzymowska.





L i s t  442

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/901
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/901
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 901

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Ksiądz Kłopotowski2 ma zupełną rację, bo mu przełożone dla fantazji zabierają siostry najpotrzebniejsze i zostaje w kłopocie, chce być wolnym w zarządzie nimi, co do roboty i szkoda, że się z nim nie zmówiła Matka.
Nie trzeba wchodzić zwiastunkom3 w drogę, bo one mają to wszystko objąć z braćmi4.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 7,5 x 11,2 cm.
2 Tj. ks. Ignacy Kłopotowski (1866-1931), w 1891 r. przyjął święcenia kapłańskie w Lublinie. Początkowo wykładał teologię w seminarium oraz zajmował się działalnością społeczną. Od 1905 r. zajął się pracą wydawniczą. Od 1908 r. stale przebywał w Warszawie, gdzie podjął pracę wydawniczą i duszpasterską. W 1920 r. założył Zgromadzenie Sióstr Matki Bożej Lore­tańskiej. Zmarł w opinii świętości. Dnia 19 czerwca 2005 r. podczas Kongresu Eucharystycznego w Warszawie został beatyfikowany.
3 Tj. członkiniom Zgromadzenia Sióstr Wynagrodzicielek Najświętszego Oblicza (obliczanek).
4 Tzn. członkami Zgromadzenia Braci Sług Maryi Niepokalanej.




L i s t  443

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/902
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/902
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 902

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Można Kaszyńskiej2 akceptować tamte obłóczyny, tylko nazna­czyć dzień rozpoczęcia nowicjatu.

Boże błogosław




1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 6,7 x 10,5 cm.
2 Tj. Sebastiana Stanisława Kaszyńska.














L i s t  444

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/903
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/903
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 903

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Ja nie żądałem, abyś pisała do Makomaskiej2 tylko wyszykowała kolędę3, ale już sam to zrobię, tylko nie wiem jak ją posłać, czy to można pocztą i jaki adres...

Jakoś u Was wszystko się zmienia, nawet miłość dawna.




1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie ołówkiem na podłużnej kartce kratkowanej formatu: 13,1 x 5,8 cm.
2 Tj. Zofia Makomaska, właścicielka dóbr ziemskich w Krojczynie k. Włocławka. Ofiarowała 10000 rubli na kupno domu na szpital. Pieniądze te oddała do dyspozycji o. Honorata.
3 Tzn. życzenia na Boże Narodzenie.








L i s t  445

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/905
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/905
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 905

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Naturalnie, że mogą przyjmować na naukę księży, ale nie potrzebują się zapisywać do jakiejkolwiek partii.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 6,7 x 10,6 cm.















L i s t  446

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/906
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/906
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 906

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Co to znaczy, że M. Magdalena2 nie odebrała mego listu, który niedawno w ważnej sprawie pisałem i robi mi wymówki. Może przy nowych, zajęciach zapomniałem go posłać. Może zachowasz u siebie te Wasze aprobaty. Marki mają przykładać bracia.




1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 6,4 x 10,6 cm.
2 Tj. m. M. Magdalena Aniela Borowska, przełożona generalna Zgroma­dzenia Sióstr św. Feliksa z Cantalice.











L i s t  447

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/907
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/907
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 907

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
M
Pisała do mnie Józefa Bułharowska2, że w Mławie potrzebna jest ochroniarka (10 rs) i sługa (5 rs), bo dotychczasowa już wymówiła, bo idzie do św. Łazarza. Kazała mi z tym odnieść się do Ludwiki3 i ja to zrobiłem, ale nie mam odpowiedzi może dlatego, że jej nie ma, a boję się, żeby kto inny nie zajął miejsca. Jeżeli Wy chcecie to znieście się same z niepokalankami, bo wątpię, aby one miały kogo do tego sposobnego.
Boże błogosław

A jeżeli i Wy nie możecie tego wziąść, to może tercjarkom zaprojektujecie albo Wolskiej4, bo one mają kantor pośrednictwa i opiekę nad kobietami.



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce liniowanej formatu: 12,8 x 14,6 cm.
2 Tj. Józefa Helena Bułharowska (1872-1954). W 1895 r. wstąpiła do Zgromadzenia Służebnic Matki Dobrego Pasterza, w 1903 r. złożyła śluby wieczyste. W latach 1903-1908 pełniła obowiązki mistrzyni nowicjatu, jedno-cześnie była wychowawczynią w Zakładzie św. Małgorzaty w Piasecznie. Po odejściu m. Małgorzaty Ludwiki Moriconi, z polecenia o. Honorata, podjęła trud kierowania Zgromadzeniem. Na kapitule generalnej 26 lipca 1910 r. została wybrana przełożoną generalną i obowiązki przełożonej pełniła do 1945 roku.
List nie zachował się.
3 Tzn. m. Ludwika Montforta (Waleria Gąsiorowska, 1864-1949), współza­łożycielka Zgromadzenia Córek Maryi Niepokalanej pochodziła z Mierzeńca k. Pułtuska. W 1891 r. jako jedna z pierwszych sióstr tworzyła wspólnotę sióstr niepokalanek. Przez pewien czas była sekretarką o. Honorata. W 1897 r. złożyła śluby wieczyste, obejmując w tym roku, z nominacji o. Honorata, zarząd Zgromadzeniem Córek Maryi Niepokalanej, jako druga z kolei przeło­żona generalna (przed nią urząd ten pełniła m. Małgorzata Ludwika Mori­coni/Morikoni). Obowiązki przełożonej generalnej pełniła do 1918 roku. Później przez wiele lat służyła Zgromadzeniu swym doświadczeniem pełniąc obowiązki radnej generalnej.
List nie zachował się.
4 Tj. Jadwiga Wolska, pocieszycielka, późniejsza sługa chorych.





















L i s t  448

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/910
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/910
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 910

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Więc proszę o tłumaczenie samych modlitw Dziennika Maryi2 od dnia 6-go lutego włącznie do 19 włącznie, a potem od l-ego marca do końca. Ale to nie pilne, więc może powoli iść ale będą potem inne roboty.
Boże błogosław

Nie mam papieru takiego kratkowanego a u Matki podobno dużo tego jest a na nim najlepiej się pisze.



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 8,7 x 11,2 cm.
2 Chodzi o publikację: Pius  S a b a d e l,  Le diurnal de Marie, 2 vol., Tournay 1889.








L i s t  449

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/912
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/912
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 912

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Podpiszcie jak uważacie, ale Klara2 pisze, że już się skłania Jolanta3 do pozostania.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 6,7 x 10,2 cm.
2 Tj. m. Honorata Klara Rodziewicz (1868-1938), w latach 1890-1938 przełożona generalna, założonego przez o. Honorata przy współudziale Sabiny Kaweckiej, Zgromadzenia Westiarek Jezusa.
3 Tzn. Jolanta Marta Łabusiewicz (1861-1951) do 1904 r. była członkinią Zgromadzenia Sióstr Westiarek Jezusa. W latach 1904-1912 pełniła funkcję pierwszej przełożonej generalnej i współzałożycielki Zgromadzenia Sług Cho­rych (Sióstr Najświętszego Serca Jezusowego). Po połączeniu się w 1912 r. Zgromadzenia Sług Chorych ze Zgromadzeniem Sióstr Najświętszego Imienia Jezus została jego członkinią. W latach 1920-1926 pełniła obowiązki radnej i sekretarki generalnej w Zgromadzeniu Sióstr Najświętszego Imienia Jezus, a następnie przełożonej domu w Lublinie.







L i s t  450

Do Matki Róży Anieli Godeckiej

Oryg.: rps AGMSCz I 3 a 1/913
Odpis: mps AGMSCz I 3 a 1a/913
    mps AWP II A XIV cz. 5 nr 913

[Nowe Miasto n. Pilicą, 1903-1906 r.]1

+
Prosiłem już i powtarzam to, żebyście przed oddaniem Lodzi2 do przepisywania, odczytały obydwie, każda osobno każdy arkusz i poprawiły styl, lub co jest do poprawy. Trzeba teraz posłać ten zeszyt cienki, ale tylko cienki do cenzury przez Szczepkowskiego3, bo on już zna ten interes, bo jakby się pokazał kto inny, to by nowej zapłaty żądali, a tak może to przejdzie, dopiero przy III Zakonie trzeba będzie pewno nowy dodatek dać.
Tymczasem posyłam 3 1/2 pół arkuszków, bo jeszcze Weronika4 robi dodatki na następnych. Może Lodzia będzie przepisywała w zeszytach, po 2 arkusze, czyli cztery półarkuszki składając, to łatwiej zawsze potem zszywać.
Boże błogosław



1 List pisany w okresie, kiedy adresatka była sekretarką o. Honorata, czyli 1903-1906 roku.
Tekst napisany jednostronnie na kartce kratkowanej formatu: 10,5 x 13,3 cm.
2 Tzn. Leokadia Markiewicz (ur. 1884 r.), 27 grudnia 1899 r. wstąpiła do Zgromadzenia Małych Sióstr Niepokalanego Serca Maryi, 4 października 1901 r. została przyjęta do nowicjatu i otrzymała imię Filomena. Z powodu choroby została wydalona w okresie nowicjatu.
3 Tj. Mateusz Szczepkowski, drukarz.

4 Tzn. Weronika Wiktoria Trojanowska.

1 komentarz:

Subskrybuj: Komentarze do posta (Atom)